(رحمه الله ونفعنابه)
ތަރުޖަމާ: ނޫރުއްސަލާމް އަބޫބަކުރު
ދީނުގެ މާނައަކީ ﷲ ތަޢާލާގެ ޙަޟްރަތަށް ދަތުރުކުރުން ކަމުގައި ވީހިނދު، މުސްލިމުންގެ ޙައްޤުތައް އަދާކުރުމާއި އެމީހުންނާއި އެކުވެއުޅުން ރިވެތިކުރުމީ ދީނުގެ އަސާސްތަކުގެ ތެރެއިން އެއް އަސާސެވެ. އެހެނީ ދަތުރުގެ އެކި މަނާޒިލުތަކުގައި ދަތުރުވެރީންނާއެކު އެކުވެއުޅުން ރިވެތިކުރުމީ ދަތުރުގެ ރުކުންތަކުން ރުކުނެކެވެ. އެންމެހާ ޚަލްޤުތަކުންނީ މުސާފިރުންނެވެ. އެމީހުންނާއިގެން ޢުމުރު ދަތުރުކޮށްފައިދަނީ ދޯނި އޭގެ ބައިވެރިންނާއެކު ދަތުރުކުރާ ފަދައިންނެވެ.
ދަންނާށެވެ. އިންސާނާ މި ދުނިޔޭގައި ހުންނާނީ އެހެންނާ ގިނިކަންޏާ، އެހެންނާ އޭނާގެ އަހުލުންކުރެން ދަރިންނާއި ތިމާގެއިންނާއި އަވަށްޓެރިން ފަދަ ގާތް މީހުންނާއި އެކު، އެހެންނާ ޢާންމު މީސްތަކުންނާއި އެކުގައެވެ. މިއީ އިންސާނާ ހުންނާނޭ ތިން ހާލަތެވެ. މި އެންމެހާ ހާލަތެއްގައި އެކުވެއުޅުން ރިވެތިކުރުމާއި ޙައްޤުތައް އަދާކުރުމީ އޭނާގެ މައްޗަށް އޮތް ކަމަކެވެ.
ފުރަތަމަ ހާލަތް: މިއީ ގިނިކަންޏާ ހުންނަ ހާލަތެވެ. ދަންނާށެވެ. ނަފުސަކީ އޭގެ ޒާތުގައި ޢާލަމެކެވެ. އެ ޢާލަމްގެ ތެރޭގައި ޠަބީޢަތްތަކާއި އަޚްލާޤު ތަފާތު ކިތަންމެ ވައްތަރެއްގެ ޚަލްޤެއް ޝާމިލްވެގެންވެއެވެ. އެ ޚަލްޤުތަކާއި އެކުވެއުޅުން ރިވެތި ނުކޮށްފި ނަމައީ، އެމީހުންގެ ޙައްޤުތައް އަދާނުކޮށްފިނަމައީ ހަލާކުވެއްޖެއެވެ. އެތެރެފުށުގެ ލަޝްކަރުގެ ވައްތަރުތައް ނިކަން ގިނައެވެ. "އަދި ކަލޭގެފާނުގެ ވެރިރަސްކަލާނގެ ލަޝްކަރުތައް އެކަލާނގެ ފިޔަވާ އެހެން މީހަކަށް އެނގިއެއް ނުވެއެވެ" (މުއްދައްޘިރް ސޫރަތުގެ 1) އޭތެރެއިން ބައެއް އިޙްޔާއު ގެ ފޮތްތަކުން ހިތުގެ ޢަޖައިބުތައް ނަންގަނެވުނު ފޮތުގައި އަހަރެމެން ބަޔާންކުރީމެވެ.
މިހާރު އަހަރެމެން ބަޔާންކުރާނީ އެ ލަޝްކަރުތަކުގެ އަމީރުންނާއި ރައީސުންނެވެ. ބުނަމެވެ. އެ ޝަހުވަތަކާއެކު ފައިދާ ކަލޭގެ ނަފުސާއި ދިމާއަށް ޖާޒުބީ ވާނޭ ޝަހުވަތެއް ކަލޭގެ ކިބައިގައިވެއެވެ. އަދި އޭގެ ސަބަބުން ކަލޭގެ ނަފުސުން ގެއްލުން ދުރުކުރާނޭ ރުޅި އެއްކަލޭގެ ކިބައިގައިވެއެވެ. އަދި އެއިން ކަންކަން ތަދުބީރުކުރާނޭ، ކަލޭގެ ރައްޔިތުން ބަލަހައްޓާނޭ ބުއްދިއެއް ކަލޭގެ ކިބައިގައިވެއެވެ.ކަލޭގެ ރުޅިއަށް ބަރޯސާވާއިރު ކަލެއަކީ ރުޅިގަދަ ކުއްތާއެކެވެ. ކަލޭގެ ޝަހުވަތަށް ބަރޯސާވާއިރު ކަލެއަކީ އަހެއް ފަދަ ވަހުޝީ ޖަނަވާރެކެވެ. އަދިކަލޭގެ ބުއްދިއަށް ބަރޯސާވާއިރު ކަލެއަކީ ރަސްކަލެކެވެ. ކަލެއަށް އަމުރުވެވިގެންވަނީ އެތަކެތީގެ މެދުގައި ޢަދުލުވެރިވެ އޭގެ ވަޒަން ހަމަކޮށް ޙައްޤުތައް އަދާކޮށް، އަދި އެތަކެތީގެ އެއްބާރުލުމުން އަބަދީ އުފާ ހޯދައިގަތުމަށް އޭގެ ބޭނުންކުރުމަށެވެ.
އަސް ކިޔަމަންކޮށްފައި ކުއްތާ އަދަބުވެރިކޮށްފައި ރަސްގެފާނުގެ ޚިދުމަތަށް އެދޭތި ތައްޔާރުކުރި ނަމަ ކަލޭ އެދުނު ކޮންމެ ދިމާއަކުން ކާމިޔާބު ފަސޭހަވެގެން އަންނާނެއެވެ.
އަދި ކުއްތާ އޭގެ ރުޅިވެރިކަމާއި އަވަސްއެރުމާއެކު، ނުވަތަ އަސް އޭގެ ދަހިކަމާއި އެދުންބޮޑުކަމާއިގެން ޙުކުމްކުރާހާ ކަމެއް ހާސިލުކުރުމަށް ހީލަތް ހެދުމަށް ކަލޭގެ ބުއްދި ތައްޔާރުކުރި ނަމަ، އެދުމުގެ މަގުސަދު ހޯދައިނުގަނެވުނުތާނގައި ފަސާދައިގެ މައްޗަށް އިތުރުކޮށްފީމުއެވެ. އަދި އިދިކޮޅަށްޖެހިފައިވާ އިދިކީއްޔަކު ކަމުގައިވެ، ނުލަފާވެރި އަނިޔާވެރިއަކަށް ކަލޭ ބަދަލުވެއްޖައީމެވެ. އެހެނީ އަނިޔާއަކީ އެއެއްޗެއް އޭގެ މަހައްލު ނޫން މަހައްލަކަށް ލުމެވެ.
ފަހެ މީހެއްގެ ކިޔަމަނުގެ ދަށުގައި ރަސްކަލަކާއި ކުއްތާއަކާއި އޫރަކާއި ލެއްވުނީމާ އެމީހާ ހަމަ ކަނޑަނޭޅި އެ ކުއްތާއަށާއި އޫރާއި ދޭއްޗަށް ސަޖިދަކުރުމަށް އެ ރަސްގެފާނަށް މަޖުބޫރުކުރާ މީހަކު ކަލެއަށް ފެނުން ނަމަ އެމީހާއީ ލަޢުނަތް ޙައްގުވެފައިވާ އަނިޔާވެރިއަކު ކަމުގައި ކަލޭ ނުދެކޭނަންހެއްޔެވެ؟
އެހެންވީމާ ކަލޭގެ މައްޗަށް ވަނީ ކަލޭގެ ތިން ބައިވެރިންނާއި އެކުވެއުޅުން ރިވެތިކުރުމެވެ. އެގޮތުގެ މަތީން ރުޅީގެ ނުފޫޒުން ޝަހުވަތުގެ ގަދަކަން މައިތިރިކޮށް، ޝަހުވަތުގެ މަކަރުވެކަމުގެ ޒަރީޢާއިން ރުޅީގެ ހައްދުފަނައަޅާދިއުން ކުޑަކުރާނީއެވެ. އެއީ ބުއްދިއާއި ޝަރުޢަށް އެދޭތި ކިޔަމަންކުރުމަށްޓަކައި މަގަށްއެޅުވުމުގައި ވަރަށް ވެސް ސާފު ގޮތެކެވެ. އެއީ ޝިކާރަވެރިޔާ ބޭނުންޖެހޭހިނދުގައި ކުއްތާއާއި އަހާއި ބޭނުންކޮށްފައި ފުދިއްޖެ ހިނދުގައި ހިފަހައްޓާ ފަދައިން މަންފާހުރި ގޮތުގައި ބުއްދި، ޝަހުވަތާއި ރުޅީގެ ބޭނުން ހިފުމަށެވެ. މި ކަސްރަތު އޮޅުން ފިލުވައިދިނުމަށް ދިގު ތަފުސީލަށް ބޭނުންވެއެވެ. އަހަރެމެން އެ ތަފުސީލުތައް އިޙްޔާއު ފޮތްތަކުން ނަފުސުގެ ކަސްރަތު ނަންގަނެވުނު ފޮތުގައި ބަޔާންކުރީމެވެ.
–ނުނިމޭ-
0 ޚިޔާލު!